Bu çalışmanın temel amacı, genç ve deneyimsiz sürücülerde sürüş becerilerine odaklanarak sürüş sırasında cep telefonu kullanımının belirleyicilerini anlamaktır. Spesifik olarak, sürüş sırasında telefon kullanımını algısal motor becerilerin pozitif, güvenlik becerilerinin ise negatif bir şekilde yordayacağı hipotezini test etmek için Türkiye’deki bir devlet üniversitesinde lisans düzeyinde öğrenim gören 218 (125 erkek, 86 kadın, 7 cinsiyetini belirtmeyen; Ortyaş = 21.4, SSyaş = 1.28) araç sürücüsüne ulaşılmıştır. Katılımcılar, sürüş becerilerine (algısal motor beceriler ve güvenlik becerileri), araç kullanırken telefon kullanmaya ilişkin soruları ve demografik bilgi formunu (cinsiyet, araç kullanım sıklığı, son 3 yılda yapılan kaza sayısı) cevaplandırmışlardır. Yapılan bağımsız örneklemler t-testi erkeklerin sürüş sırasında daha çok cep telefonu kullandığını ve daha yüksek algısal motor becerilere sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Yapılan hiyerarşik regresyon analizinin sonuçları ise seyir halindeyken telefon kullanımını algısal motor becerilerin pozitif yönde, güvenlik becerilerinin ise negatif yönde yordadığını göstermektedir. Bulgularımız sürücülerin gerçek sürüş becerileri hakkında daha kesin bir anlayış geliştirmek ve aşırı güven veya yanlış yerleştirilmiş güvenlik duygusunu azaltmak için ilgili otoriteler tarafından daha fazla çalışma yapılması gerekliliğini vurgulamaktadır. Özellikle, Türkiye'deki trafik eğitim programlarının çoğunlukla genel sürüş becerilerinin geliştirilmesine odaklandığı ve trafik kuralları hakkında bilgi içerdiği göz önünde bulundurulduğunda, güvenli sürüş eğitim programlarının sürücü eğitimi programlarına eklenmesinin gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Anahtar kelimeler:
Sürücü dikkatsizliği, araç başında telefon kullanımı, algısal motor beceriler, güvenlik becerileri, yol güvenliği