Öz
Zamanın subjektif algısı olarak bilinen zaman yönelimi, sağlıkla ilgili çeşitli davranışları şekillendirmede rol oynar. Zaman yöneliminin popüler bir ölçeği, Gelecekteki Sonuçların Dikkate Alınması Ölçeği (CFCS-14)’dir. Bu ölçeğin anlık ve gelecek olmak üzere iki boyutu vardır. Geleneksel olarak bireyselci toplumlarda yaygın olarak kullanılmasına rağmen, bu ölçeğin özellikle toplulukçu kültürlerdeki kullanımı sınırlıdır ve bu durum zaman yöneliminin sağlık davranışları üzerindeki kültürlerarası etkilerini anlama konusunda bir eksiklik yaratmaktadır. CFCS-14'ü Türkçeye çevirdik ve sağlık davranışları bağlamında ölçeğin psikometrik özelliklerini ve pratik kullanılabilirliğini inceledik. Toplam 589 lisans öğrencisi, CFCS-14'ün Türkçe versiyonunu ve zaman perspektifi, heyecan arayışı, özerk-ilişkisel benlik, öznel iyi oluş, olumlu ve olumsuz duygular, sorunlu alkol kullanımı ve sigara içme ölçümlerini içeren bir anketi tamamladı. Hem keşifsel hem de doğrulayıcı faktör analizlerinde, ilişkili iki faktörün varlığına işaret eden bulgular elde edildi. CFC faktör puanları, sorunlu alkol kullanımı, günlük ortalama sigara tüketimi, heyecan arayışı ve özerk-ilişkisel benlik ile güçlü ilişkiler gösterdi. Bununla birlikte, öznel iyi oluş ve duygular ile ilişkiler zayıf ve istatistiksel olarak anlamsız bulundu. Bu bulgular, CFCS-14'ün yapısının, geçerliliğinin ve güvenilirliğinin kültürlerarası uygulanabilirliğini vurgulamaktadır. Bu çalışma, zaman yönelimi teorilerinin ve bu teorilerin farklı kültürel bağlamlardaki pratik etkilerinin daha geniş bir anlayışını geliştirmeye katkı sağlamaktadır.
|