Öz
Bireylerin üyesi oldukları sosyal kategoriler benliklerinin önemli parçalarını oluşturur. Bu nedenle herhangi bir gruba üye olmak kişilerin algılarını, motivasyonlarını ve tutumlarını etkiler. Ayrıca sosyal grup üyelikleri, gruplar arası davranış ve sosyal çatışmanın aşırı biçimleriyle de yakından ilişkilidir. Başka herhangi bir nedene gerek kalmaksızın sosyal kategorizasyonlar modern gruplar arası ilişkilerde önyargı, ayrımcılık ve gruplar arası çatışma için yeterlidir. Özellikle etnik ya da dinsel kimlikler gibi tek bir öncül sosyal kategoriye göre farklılaşan toplumlarda bu grup üyeliklerinin yıkıcı sonuçlar doğurduğu ancak kapsayıcı kimliklere sahip olmanın kategorizasyon temelli gruplar arası olumsuz ilişkileri azaltabildiği görülmektedir. Bu nedenle bu çalışmanın temel amacı, sosyal kategorizasyon temelli gruplar arası olumsuz ilişkileri azaltıcı etkiye sahip ve en az kapsayıcı olanı bile tüm insanları kapsayan mega-üst kimlikleri bir araya getirip alanyazına kaynak sağlamaktır. Bu amaçla mevcut çalışmada sosyal kategorizasyonun gruplar arası ilişkilerdeki yeri ele alınmış ve “kapsayıcı kimlik”, “meta-kişisel benlik”, “tüm insanlıkla özdeşleşme”, “sakin benlik” ve “ekolojik kimlik” olmak üzere mega-üst kimlikler sunulmuştur. Mevcut çalışma bu kimliklerin bir arada ele alındığı ilk çalışmadır. Bu nedenle alanyazındaki ilgili eksikliği giderir ve gelecekte yürütülecek çalışmalar için kaynak sağlar niteliktedir. Bu kapsayıcı kimliklerin ilişkili olduğu psikolojik faktörlerin Türkiye örnekleminde incelenmesinin ilgili alanyazına önemli katkılar sunacağı düşünülmektedir.
Anahtar kelimeler
Mega-üst kimlikler, sosyal kategorizasyon, kalıpyargı, önyargı, ayrımcılık