Nesne Dergisi
www.nesnedergisi.com
Cilt 9, Sayı 20  Yaz 2021  (ISSN: 2147-6489, E-ISSN: )
Didem ALAŞHAN, İnci AYHAN

NO Makale Adı
1604140155 ZAMAN ALGISININ NÖRAL VE PSİKOLOJİK MODELLERİ BAĞLAMINDA ÖZNEL ZAMANIN GÖRSEL MEKANİZMALARINA DAİR BIR KURAM

Görsel sistem için bilgiyi zamana bağlı boyutta işlemek gerek süre aralıkları ve harekete dair etkin bir temsil oluşturabilmek, gerekse görsel olaylar arasında “A olayı B olayından önce gerçekleşmiştir” gibi zamansal bir sıralandırma yapabilmek açısından önemlidir. İnsan, zamansal bilgiyi mikrosaniyeden 24 saatlik biyolojik döngülere değin oldukça geniş bir zaman ölçeğinde işlemler. Zamansal işlemenin beyinde merkezi ya da dağınık bir sistem ile mi gerçekleştiği, farklı zaman ölçekleri için farklı mekanizmaların sorumlu olup olmadığı ve farklı modalitelerin, örneğin duyusal ve motor modaliteler için bu mekanizmaların farklılaşıp farklılaşmadığı zaman algısı alanının başlıca sorularıdır. Bu derlemenin hedefinde milisaniye ölçeği ve bu ölçeğin işlenmesinden sorumlu görsel zamansal mekanizmalar vardır. Zaman algısı literatüründe en kabul gören model, beyinde duyularüstü, merkezi bir saat olduğunu ve zaman algısında oluşan yanılsamaların, canlının uyarılmışlığında oluşan değişikliklerle açıklanabileceğini öne sürmektedir. Ancak Johnston ve arkadaşlarının (2006) başlatıp, bu derlemenin yazarlarından birinin de içinde bulunduğu araştırmalar silsilesi görsel alanın belli bir bölgesini hareket ya da titreşime adapte ederek yalnızca o bölgede algılanan zamanın değiştirilebileceğini ortaya koymuştur. Zaman, hareket ve uzam arasındaki bu ilişki beyinde zamanın duyulardan soyutlanmış merkezi bir sistemle değil, dalga boyu ya da hareket gibi uyaranın duyusal bir özelliğiymişçesine kodladığını göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Görsel algı, zaman algısı, görsel beyin