Nesne Dergisi
www.nesnedergisi.com
Cilt 9, Sayı 19  Bahar 2021  (ISSN: 2147-6489, E-ISSN: )
Merve ÇAKAR, Simay İKİER

NO Makale Adı
1596976583 Dikkatsizlik Körlüğündeki Beklenmeyen Uyaran için Hazır Olma Etkileri

Dikkatsizlik körlüğü üzerine yapılmış olan araştırmalar, dikkat bir göreve odaklandığında görsel çevremizde beklenmedik bir şekilde beliren uyaranların farkedilemeyebileceğini göstermiştir. Bu uyaran yine de algısal ve anlamsal düzeyde işlenir ve hatırlanabilir. Bu durumun görsel çevrede dikkatimizi yöneltmememiz gereken uyaranların olduğu durumda da geçerli olup olmadığı sorusu henüz tam olarak yanıtlanamamıştır. Bu soruyu inceleyen iki deneyde, katılımcılar eşya resimlerine dikkatlerini odaklamış ve diğer resimlere dikkatlerini yönlendirmemişlerdir. Dikkatsizlik körlüğü aşamasında beklenmeyen bir sözcük, dairesel sunumun ortasında belirmiştir. Bu sözcüğü görmediğini belirten katılımcıların verisi, bu sözcüğe hiç maruz kalmamış katılımcıların verisi ile karşılaştırılmıştır. Deney 1’de katılımcıların bir sözcük parçasını bu sözcükle tamamlama olasılıkları sözcüğe hiç maruz kalmamış katılımcılardan daha fazladır. Deney 2’de ise, katılımcıların bu sözcüğün resmini seçme olasılıkları sözcüğe hiç maruz kalmamış katılımcılardan daha fazladır. Bu çalışmalar farkedilmeyen beklenmeyen uyaranın algısal ve anlamsal düzeyde işlendiğini ve izleyen görevde bir hazır olma etkisi (priming) yarattığını ortaya koymuştur. Bulgular, farkedilmeyen uyaranın bellek ile muhtemel bağları ve bilicin düzeyleri çerçevesinde tartışılmıştır.

Anahtar kelimeler
dikkatsizlik körlüğü, hazır olma, bilinç, algısal işleme, anlamsal işleme