Öz

Sosyal temsiller teorisi; grubun, grup üyesi olan bireyi ve aynı zamanda bireyin de grubu etkilediğini anlatır. İnsanlar birbiriyle etkileşerek dünyayı sosyal alamda inşa ederler. Bu karşılıklı etkileşim yeni bir bilgi biçiminin oluşmasına yol açar. Bu bilgi türü gündelik bilgidir. Biyolojik cinsiyet; toplumsal roller, cinsiyetler arası eşitsizlik ve kadının çalışma hayatı gibi noktalarda bilgi vermezken toplumsal cinsiyet bu konularda bilgi verir; çünkü toplumsal cinsiyet yeniden inşa edilmiştir. Dilin; gündelik bilginin saklanması, aktarılması ve hatta yeniden yapılandırılmasında rolü vardır. Bu noktada bu çalışmanın amaçlarından ilki erken dönem ve 2010’lu yılların Türkiye’sinde Türkçe romanlardaki toplumsal cinsiyet ve kadın psikolojisiyle ilişkili sosyal temsilleri araştırmaktır. İkinci amaç, aynı dönemdeki kadın ve erkek yazarların romanlarındaki sosyal temsilleri karşılaştırmaktır. Son amaç ise farklı dönemleri kıyaslayarak kadın yazarların ve erkek yazarların cinsiyet içinde sosyal temsiller açısından olası değişimlerini görmektir. Dönemler arasında, erkek rolleri ve erkek vücudunun nesneleştirilmesi artmakta; cinsiyetçilik ve şiddet değişmemekte; kadının ötekileştirilmesi azalmakta ama “kahraman erkek” mitinin ortaya çıkmakta olduğu gözlenmektedir. Öte yandan aynı dönem içinde kadın ve erkek yazarların birbirlerinden genellikle farklılaşmadıkları görülmektedir. Bu çalışma psikolojik roman analizlerinden ve de Türk Edebiyatı’ndaki roman incelemelerinden farklıdır çünkü bu çalışmanın dayanak noktası Sosyal Temsiller Kuramı’dır ve çalışmada tematik birim analizi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Temsiller, Kadın Psikolojisi, Toplumsal Cinsiyet, Türkçe Romanlar, Tematik Birim Analizi